Modern dönemlerde göz ardı edilen İslâm şehrinin farklılıklar şehri olma özelliği, İslâm şehir teorilerinin merkezinde yer alması gereken bir özelliktir. Burada altı çizilmesi gereken ana mesele İslâm şehrinin salt bir Müslüman şehri olmadığıdır. Diyarbakır/Amid örneğinde olduğu gibi şehir, hem Hristiyan hem de Müslüman şehridir. Etnik olarak ise hem Süryani hem Ermeni hem de Kürt ve Türk şehridir. Bir İslâm şehri olarak Diyarbakır'da bütün bu dinî ve etnik unsurların kendine ait bir şeyler bulduğu ve şehri

Diyarbakır (Amid) tarih boyunca siyasi, jeopolitik ve stratejik açıdan bölgenin önemli şehirleri arasında yer almıştır. Şam, Cezire ve Anadolu'da hâkimiyet kuran büyük devletler ve liderler bu özelliklerinden dolayı Diyarbakır gibi önemli bir şehri göz ardı edememişlerdir. Üç bölgenin kavşak noktasında yer alan şehir, ticari olarak da büyük bir merkez olarak varlığını sürdürmüştür. Şehrin, geniş bir hinterlandın siyasi ve ekonomik merkezi olması, günümüze kadar ayakta kalan güçlü surlarla çevrilmesini zorun