Güzel ve iyi yüz, kötü huyla birlikte olursa
bir kalp akça bile etmez.
Testinin şekliyle ne vakte kadar oyalanıp duracaksın? Testinin görüntüsünden geç, ırmağa, suya yürü.
Şeklini gördün ama manâdan gafilsin.
Akıllıysan sedeften bir inci seç, çıkar.
(Mesnevi, c. II, beyit: 843-1015)

Fikir ona derler ki, bir yol açsın,
yol ona derler ki, bir gerçeğe ulaşsın.
Sultan ona derler ki, kendiliğinden sultan olsun, hazinelerle askerlerle değil...
(c. II, beyit: 3176 vd.) ...