Doğru bilginin kaynakları arasında akla önemli bir yer açan ve düşüncesinin merkezine hikmeti yerleştiren İmam Mâtürîdî’nin (ö. 333/944) tevil, nesḫ, istihsân, din-şeriat, husun-kubuh gibi konulara yaklaşımı, makâsıd fikrini desteklemektedir. O, tefsir alanında kaleme aldığı Te’vīlātu’l-Ḳur’ān adlı eserinde ayetlerin nüzul maksatlarını sorgulamakta, ahkâm ayetleri çerçevesinde fıkhî hükümlerin hem genel hem de özel gayelerine dair açıklamalara yer vermektedir. Onun tefsirinde gerek fıkhî anlamda makâsıd ict

Altı asrı aşkın bir hâkimiyet süresiyle Türk-İslâm dünyasının en uzun ömürlü hânedan devleti olan Osmanlı, bunu kurduğu sistem ve liyakatli yöneticiler veya önder şahsiyetler sayesinde başarmıştır. Gerek devletin kuruluş ve yükseliş gerekse duraklama veya gerileme dönemlerinde karşılaştığımız bu kişilerden biri de hiç şüphesiz Sultan IV. Murad’dır. İktidarı döneminde yaptığı kritik ve başarılı hamlelerle Osmanlı’nın en büyük padişahlarından biri olarak kabul edilen IV. Murad, iç karışıklıklar ve anarşinin h

Elinizdeki bu kitap İslâm Medeniyetimizin inşasında yer almış öncü âlimlerimizden Ebû et- Tirmizî hakkındadır. Tirmizî, günümüz Özbekistan Devleti’nin Tirmiz şehrinde doğduğu için bu şehre nisbetle Tirmizî diye meşhur olmuştur. Tirmizî öncelikle, Semerkand, Buharâ, Merv, Nîşabûr, Belh, Horasan, Herat bölge-sindeki ilim ehlinden istifade etmiş akabinde Hicâz, Irak, Mısır ve diğer İslâm beldelerine ilmi yolculuklara çıkmıştır. Kütüb-i Sitte musanniflerinden Buhârî, Müslim, Ebû Dâvûd gibi dönemin en önemli hoc

Abbâsî hanedanının ilk hâlifesi Ebü’l-Abbâs Seffâh’ın ardından halifeliği üstlenen Ebû Cafer Mansûr gerçek anlamda Abbâsîler Devleti’nin kurucusu sayılır. Onun idaredeki ilk önemli adımları ise Emevîlere karşı gerçekleştirilen ihtilal hareketinin ortaklarını sırasıyla tasfiye edip yönetimi Abbâsî hanedanında birleştirmesi suretiyle iktidarda birliği sağlaması, bunun devamı mahiyetinde Emevî yönetiminin yeniden canlandırılması adına gerçekleştirilen isyan faaliyetlerini başarısız kılmasıdır.Ebû Cafer’in ikti

Memlûkler, dünya tarihinde büyük izler bırakan önemli devletler arasındadır. Moğollar ve Haçlılar’a karşı yaptıkları mücadelelerde büyük başarılar elde eden Memlûkler, bu başarılarıyla İslâm dünyasının önemli bir kısmını tahrip olmaktan kurtarmış, iki buçuk asır boyunca Müslümanların yaşadığı Mısır, Şam ve Hicaz gibi merkezî bölgeleri hâkimiyetleri altında tutarak buraları güvenli hâle getirmişlerdir. Katliamlarıyla tanınan Moğollar’ı Akdeniz’den uzaklaştırarak hem İslâm dünyasının bu kısmını hem de Avrupa’

Kahire, İslâm tarihi ve medeniyeti içerisinde çok önemli bir yere sahiptir. Şehrin temeli Müslümanlar tarafından kurulan ilk ordugâh şehirlerden biri olan Fustât’a dayanmaktadır. Mısır’da Nil Nehrinin doğu kıyısında, eski Babilon şehrinin kalıntılarının hemen yanı başında kurulan Kahire; İslâm medeniyetinin en önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir. Kahire şehrinin kurulduğu Mısır, tarihin en eski medeniyetlerinden birine, Mısır Medeniyetine ev sahipliği yapan önemli bir coğrafyada yer almaktadır. Bu b

Sultan Abdülaziz Osmanlı Devletinde idari, sosyal ve siyasi bir-çok değişimin yaşandığı dönemde dünyaya gelmiş, şehzadelik ve padişahlık yapmıştır. Hanedan sisteminde rutin sayılabilecek bu serencamdan başka birden çok ilk uygulamaya şahit olmuş ve imza atmış bir şahsiyettir. XVII. asrın başından itibaren şehzadelerin ikamet ve evlilik uygulamaları ilk kez onun döneminde değişmiştir. Bu çerçevede babasının vefatından sonra annesi ile birlikte Beşiktaş sarayında yaşamaya devam ettiği gibi hanedan tarihinde i

Siyasî tarih araştırmalarında en sık yapılan hataların başında anakronizm gelmektedir. Bugünün algı, tartışma, fikir, kabul ve felsefesiyle geçmişin anlaşılmaya çalışılması veya kıyaslanması, siyasî tarih incelemelerinde sağlıklı sonuçlar alınmasını engelleyen problemlerdir. Kuşkusuz bu ve benzeri problemleri aşmanın en kabul edilebilir yolu, hâdiseleri kendi şartları, dönemleri ve coğrafyaları çerçevesinde ele alıp değerlendirmektir.Hz. Peygamber’in devleti ve siyaseti çerçevesinde girişilecek tarih araştı

Emevîler döneminde yaşayan Zührî, hiç şüphesiz erken dönem İslami ilimler tarihinin en tanınmış simalarından biridir. Emevî halifelerinin de teşvik ve destekleriyle, rivayetleri derleyip toplayan, resmen tedvin eden ilk âlim olarak bilinir. Dönemin çalkantılı siyasi, dini ve fikri hayatı içinde, ilim dünyasında eşsiz bir hadis hafızı ve imamı olarak şöhret kazanmıştır.İşte bu çalışmada, İslam ilim geleneğinde daha pek çok yön ve vasfı ile öne çıkan Zührî’nin hayatı, temel başlıklar altında ele alınmaktadır.

Medeniyetimizin bizlere bıraktığı en kıymetli hazinelerden biri ilimdir. İlim insanı olarak alimler de bu hazinenin hazine-darıdır. İlim, âlim ve âlem ilişkisinin doğru kurulduğu bir medeniyetin çocuklarıyız. Yaşarken idrak ettiğimiz üzere insanın âlemle ilişkisi bozulmuştur. Bunu düzeltmek çabası hepimizin vazifesidir. Şüphesiz bu süreçte en önemli sorumluluk, ilmi taşıyan ve âlem üzerine tefekkür sahibi, âlim hüviyetine sahip insanların omzundadır. Âlimleri tanımak onların örnekliklerini sonraki nesillere

Sultan Mahmud zamanında büyük bir imparatorluk haline gelen Gazneliler, bütün Türk-İslam Devletleri gibi zamanlarının Abbâsî Halifelerine bağlı ve onların temsil ettikleri Sünnî İslam mezhebi-nin hâmîsi ve savunucusu olmuşlardır. Kendinden önceki Türk ve İslam devletlerinin özelliklerini almış daha sonra da bunları Büyük Selçuklu İmparatorluğuna devretmişlerdir. Gazneliler denince akla gelen isim olan Sultan Mahmud zamanında, ilmî faaliyetler en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Pek çok edip, yazar, âlim, sanatkâ

Üstün hıfz/ezber yeteneğiyle ön plana çıkan Ebü’lKasım İbn Asâkir (d. 499/1105ö. 571/1176), Dımaşk’ta yaşamış bir hadisçi, tarihçi, kelamcı ve şairdir. O, uzun süreli ilim yolculuklarına çıkarak benzersiz bir ilmî çevre oluşturmuştur. Böylece etki sahasını Şam sınırlarının ötesine taşımıştır. Siyasîmezhebî kavgaların gölgesinde ve Haçlı tehlikesinin derinden hissedildiği bir zaman diliminde hayat süren İbn Asâkir, yaşadığı coğrafyanın dinî ve siyasî önemini anlatmak istemiştir. Bunun için de ömrünü 80 ciltt

XII. yüzyılın ilk çeyreğinde Suriye ve Irak’ın iki önemli şehri olan Halep ve Musul, istikrarsızlıklar ve çaresizlikler içinde kıvranıyor, Haçlı tehdidi, kıskançlık ve hakimiyet mücadeleleri bu iki şehri derin acılarla sarsıyordu. XII. yüzyılın ikinci çeyreğinden itibaren bu şehirlere vali ve atabeg olarak sahip olan İmâdüddin Zengî, sanki ateşten bir gömlek giymişti. Bölgede birliği sağlamadan Haçlılarla mücadele edilmesinin yanlış olduğunu edindiği tecrübelerden çok iyi bilen Zengî, Franklar karşısında de

Kur'ân-Kerim, Rabbi'mizin bize hayatımızın her alanında rehberlik eden eşsiz bir hediyesidir. Bugün dünyada Kur'ân kadar çok okunan ve ezberlenen başka bir kitap yoktur. Bu kitabı anlamak, etkilenmek, yanlışlarımızı düzeltmek, Rabb'imize yaklaşmak, hayatımızı değiştirmek için az da olsa Arapça öğrenmemiz gerekiyor. Türkçemizde Arapçadan geçmiş ve yerleşmiş olan kelime sayısı gerçekten çok fazladır. Sadece bu kelimelerin Kur'ân'da geçiş şeklini öğrenerek bile Kur'ân'ın büyük bir kısmının konusunu anlayacak

Selâhaddin Eyyûbî, yaptığı mücadele ve elde ettiği zaferler açısından İslâm tarihinin en önemli hükümdarlarından biridir. Nureddin Mahmud’a bağlı olarak Mısır’ın ele geçirilmesinde hizmet eden Selâhaddin, burada onun naibi olarak görevine devam etmiştir. Nureddin Mahmud’un vefatından sonra oluşan parçalanmaya son vererek Müslümanlar arasında birliği sağlamıştır. Tunus’tan Hemedan’a, Yemen’den Malatya ve Malazgirt’e kadar uzanan Eyyûbîler devletini kurmuştur. Haçlılar’ı işgal ettikleri İslâm topraklarından ö

Yüce Rabbimiz insanı yaratırken onun mayasına inanmak ve tapınmak duygusunu koymuştur. Bu yüzden dünyanın neresinde olursa olsun, hangi zaman diliminde yaşarsa yaşasın mutlaka her insan bu inanma duygusunu yüreğinde taşır ve kendisini inanmak zorunda hisseder. Yapılan arkeolojik kazılarda ortaya mabet, mezar taşı ya da inanca dair birtakım figürler hayat ile imanın her daim yan yana olduğunu ortaya koymuştur. Yüce Rabbimiz bu durumu Kurʾân-ı Kerim’de “Ben cinleri ve insanları sadece ve sadece bana kulluk et